Sinds de beroemde grotschilderingen van Lascaux, zo’n 15000 jaar geleden, maken mensen beelden van zichzelf en van de wereld. De goden hoorden altijd bij die wereld, en werden dus evengoed verbeeld. De religieuze tradities die de huidige westerse cultuur mee hebben bepaald: de monotheïstische godsdiensten hebben vanaf hun ontstaan afscheid genomen van de goden, en een heel andere God geïntroduceerd. Hun God trekt uit de wereld weg, wordt onzichtbaar en onkenbaar. Deze mysterieuze godsfiguur kan niet langer verbeeld worden, want beelden schenden zijn goddelijke andersheid. Vandaar dat bijvoorbeeld de joodse Thora, de christelijke Reformatie en de Hadith in de islam een streng beeldverbod uitvaardigen. Maar juist doordat God niet kan worden verbeeld, fascineert hij de mensen alleen maar meer: hoe zou God eruitzien? Waarom mogen we geen beelden van Hem maken? Als God buiten onze wereld staat, dan hebben we toch niets anders dan beelden? Vooral het christendom heeft dan ook een overvloed aan goddelijke beelden met zich meegebracht.
In deze zesdelige serie volgen we de geschiedenis van deze intrigerende dubbelzinnigheid in jodendom, christendom en islam: hoe strenger het beeldverbod, hoe sterker de verbeelding. We zullen ontdekken dat we ook in onze tijd niet van die dubbelzinnigheid af zijn. Het programma:
- 7 maart: het beeldverbod in de joodse traditie – van Mozes tot Levinas
- 14 maart: Plato – verbeelding tegenover ware kennis
- 21 maart: Johannes van Damascus – de verdediging van het beeld
- 28 maart: de islamitische hadith: de radicalisering van het beeldverbod
- 4 april: Jean-Luc Marion – idool tegenover icoon
- 11 april: Jean-Luc Nancy – het monotheïsme is schilderkunst.
Geef een reactie
Je moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.