Bewustzijn, een filosofische uitdaging

Bewustzijn’ is één van de lastigste onderwerpen in de filosofie. Het is ons heel vertrouwd en tegelijkertijd raken we in verlegenheid als we er iets over moeten zeggen. René Descartes meende dat bewustzijn een andere substantie is dan het lichaam, een theorie die ons denken erover lange tijd heeft beïnvloed. Neurowetenschappelijk onderzoek toont echter een sterke samenhang tussen hersenen en bewustzijn aan. We zijn ook steeds meer over bewustzijn gaan praten in termen van het brein. Sommigen menen zelfs dat als we eenmaal weten hoe het brein werkt, we het bewustzijn niet meer apart hoeven te verklaren. En toch, er heeft nog altijd niemand bewustzijn in het brein gevonden. Betekent dit dat de filosoof David Chalmers gelijk heeft en dat bewustzijn een ‘hard problem’ is dat we niet kunnen oplossen? Of moeten we ergens anders zoeken dan in het brein? Is bewustzijn een elementaire eigenschap die zelfs op kwantumniveau al aanwezig is? Of is bewustzijn het resultaat van complexe interactie tussen een organisme en haar omgeving?
Verwacht van deze cursus geen eenduidig antwoord – dat valt vooralsnog niet te geven – maar inzicht in de filosofische kwesties rond bewustzijn en de relatie tussen lichaam en geest.