De Europese monarchie in de negentiende eeuw

De monarchie zoals wij die nu kennen is nog maar een schaduw van zichzelf. Ze is allang geen absolute monarchie meer bij de gratie Gods, maar een constitutionele monarchie met een koning die afhankelijk is van de volksgunst. Hij heeft zijn politieke rol moeten opgeven en genoegen moeten nemen met een veel vagere en meer sociale rol: een symbool van de natie.
In deze cursus wordt het ontstaan van de ‘populaire’ monarchie in de negentiende eeuw onderzocht. Er wordt nagegaan hoe de monarchen over de wereld – van Groot-Brittanië en Nederland tot op de Balkan – hebben gereageerd op het verlies van hun politieke macht en hoe zij zich vertrouwd gemaakt hebben met een nieuwe en meer sociale rol. De moderne monarchie was succesvol in de manier waarop het tot de verbeelding kon spreken als menselijk instituut.
De Internationale der Europese monarchieën vierde in de negentiende eeuw hoogtij. Het leek een feeërieke droomwereld waarin Duitse vorsten­dommen een hoofdrol hadden. Het concept wrong aan alle kanten, zeker aan het eind van de eeuw toen het nationalisme overal om zich heen greep. De vernieuwing ging niet vanzelf, de negentiende eeuw kunnen we het best beschouwen als een overgangstijd met 1914 als het geboortejaar van de moderne, nationale monarchie.