De macht van de onvoorspelbaarheid

Het werk van Hannah Arendt (1906-1975) is in onze tijd volop in de aandacht. In haar bekendste boek, De menselijke conditie (1958) onderzoekt ze kritisch hoe de moderne mens individueel en beheersmatig leeft. Ze daagt ons uit om na te denken hoe we ons tot elkaar en tot de wereld willen verhouden. In 2022, als ontheemding en polarisatie aan de orde van de dag zijn, en er een klimaatramp nadert, is Arendt’s uitdaging weer enorm actueel. In deze vijfdelige cursus maken we kennis met haar denken in inleidende colleges en door delen van De menselijke conditie te lezen. De rode draad is Arendt’s notie van de vita activa. We maken uitstapjes naar andere teksten van Arendt, en ontdekken hoe zij steeds terugkomt op de thema’s die haar aan het hart gaan, zoals vergeving, belofte, het kwaad, revolutie en totalitarisme, en vooral de relatie tussen politiek en onvoorspelbaarheid. Ook besteden we aandacht aan Arendt’s rijke gesprek met de filosofische tradities: van Aristoteles en Augustinus tot Kant, Marx, Nietzsche en Heidegger. Aan het einde van de cursus bekijken en bespreken we een beroemde tv-interview met Arendt uit 1964. De colleges zijn interactief en worden ondersteund met diapresentatie en beeldmateriaal.

We lezen in de colleges onder begeleiding van de docent kernpassages uit de leesstof. Voorbereidend lezen is niet noodzakelijk, maar wel aanbevelenswaardig. Voor wie het boek De menselijke conditie niet heeft aangeschaft, zijn er aan het begin van ieder college kopieën van de gezamenlijk te lezen fragmenten.