De wetenschap als sociaal-cultureel verschijnsel

Wetenschap weerspiegelt de meer algemene kijk die in een bepaalde periode gangbaar is. Zo krijgt ieder tijdperk de wetenschap die daarbij past. De natuurkunde van Galilei en Newton is bijvoorbeeld een weerspiegeling van de werkelijkheidsopvatting van de zeventiende en achttiende eeuw. En op vergelijkbare wijze vertoont de wetenschap van de Grieken (wiskunde, geneeskunde, etc.) de sporen van de algemene Griekse denkwijze.
Dat betekent dat er serieuze grenzen zijn aan welk soort wetenschap in bepaalde perioden wel en niet mogelijk is. Zo lagen in de tijd van de Verlichting, waarin sterk in termen van het algemene en typische werd gedacht, de geschiedschrijving en de taal- en cultuurwetenschappen buiten het gezichtsveld. Pas tijdens de Romantiek ontstond aandacht voor het buitengewone en specifieke van de verschijnselen, waardoor de basis werd gelegd voor deze en andere wetenschappen (zoals pedagogiek en de psychologie).
De wetenschappen zijn veel sterker aan meer algemene culturele, sociale en zelfs persoonlijke voorwaarden gebonden dan vaak aangenomen wordt.
De bedoeling van de cursus is om de wetenschapsgeschiedenis onder dit aspect te bezien. En dan uiteraard de vraag te stellen hoe het eventueel met de grenzen van de tegenwoordige wetenschappen en onze eigen blinde vlekken en oogkleppen gesteld is.