Muziek uit de late romantiek, het impressionisme en expressionisme

Van een mysterieus effect naar indringend uitgedrukte emoties. In het vierde deel van de leergang “Geschiedenis van de klassieke muziek” wordt de muziek uit de late romantiek, het impressionisme en expressionisme behandeld.

De klankkleur
De late romantiek en het impressionisme zijn herkenbare en bijna ‘organische’ doorontwikkelingen uit de vorige periodes. Diezelfde ontwikkeling is ook te zien in de schilderkunst. Impressionisten schilderden in vage lijnen, strepen en punten. De tinten liepen in elkaar over en de contouren waren vaag. Net als in de impressionistische schilderkunst wordt de muziek in deze stijl de kleur, hier klankkleur, belangrijk. Er is een duidelijke voorkeur voor gedempte klanken zodat een mysterieus effect ontstaat.

Over de cursus
Tussen 1900 en 1914 ontstond er in vrijwel alle kunsten een breuk met het verleden. Het expressionisme was een rebellie tegen de bestaande normen. Nieuwe muzikale benaderingen zoals bitonaliteit, polytonaliteit, atonaliteit en dodecafonie vervingen de romantische tonale systemen. Componisten verzetten zich tegen de oppervlakkigheid en dubbele moraal. Hierdoor ontstond muziek die niet bedoeld was om prettig te klinken, maar om gevoelens zo indringend mogelijk uit te drukken. In acht colleges besteedt Joop van Velzen uitvoerig aandacht aan de ontwikkeling van de klassieke muziek die samenhing met veranderingen in de maatschappij.