Kennismaken met Rob Groenland
Rob Groenland, weerkundige en docent; dat gaat goed samen!
Al weer een aantal jaren verzorgt drs. Rob Groenland cursussen bij HOVO Utrecht, die zich op het snijvlak van weer en klimaat bewegen.
In dit artikel een nadere kennismaking: met zijn passie, professionele achtergrond en… de al eerder aangekondigde cursus ‘Extreem weer’, een studie naar nieuwe inzichten.
Zijn passie is eigenlijk al heel vroeg ontwikkeld in de jaren 70 tijdens zijn lagere school periode. Het volgen van het weer, kijken naar wolken en verrichten van temperatuurmetingen stimuleerden hem enorm om zich verder te verdiepen in de meteorologie. Eigenlijk zit de passie hem vooral in de eigenschappen van vloeistofdynamica: het ontstaan van patronen in een fluïde en dan met name in de atmosfeer en oceaan.
Rob Groenland maakte in de jaren 80 de keuze om via een propedeuse Natuurkunde door te stromen in de doctoraal studie MFO (Meteorologie en Fysische Oceanografie) bij het Instituut voor Marien en Atmosferisch Onderzoek Utrecht (IMAU). Daar is hij ook afgestudeerd. Zijn masterscriptie schreef hij over de invloed van zwaartekrachtsgolven op het genereren van convectie in de atmosfeer.
Gevraagd naar zijn beroepsmatige leven geeft Rob aan in zijn huidige carrière vakdocent te zijn bij het KNMI en is hij actief in een klimaatadviesgroep. De focus in dit werk ligt op de vertaalslag van onderzoek naar de praktijk. Hij geeft dus veel les, verzorgt trainingen en workshops over dynamische meteorologie en klimaat(verandering). Daarnaast is hij ook verbonden aan de Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) en zit hij in de Nederlandse coördinatie groep.
Als nevenactiviteit schrijft hij ook populair wetenschappelijke artikelen voor veel vakbladen in Nederland.
Vervolgens was er natuurlijk de vraag hoe hij docent werd bij HOVO Utrecht. Dat is een beetje “bij toeval gegaan”, zegt Rob. Hij kreeg bij het KNMI van een collega te horen dat ze bij HOVO op zoek waren naar een onderzoeker die op het gebied van weer en klimaat een college zou kunnen geven. Hij heeft toen contact opgenomen en zo is het balletje gaan rollen.
Het belang van leren op latere leeftijd is voor Rob Groenland trouwens erg duidelijk. Dat zit hem met name in het scherp blijven van een generatie die ook steeds langer doorwerkt en allerlei, vaak relevante, nevenfuncties tot op hoge leeftijd vervult. En verder lijkt het hem ook heel leuk om (later) zelf in deze levensfase colleges te volgen, met name in de natuurwetenschappelijke hoek.
Komende zomer staat er weer een cursus op het programma: ‘Extreem weer’, een studie naar nieuwe inzichten. En daar wil hij beslist wel wat over vertellen om lezers enthousiast te maken. In deze serie colleges gaat hij de fysica van weersystemen op de zogeheten mesoschaal behandelen (100 bij 100 km). De beschrijving verschilt van die op grote schaal (bijvoorbeeld depressies en hogedrukgebieden). Er gelden ook net wat andere evenwichten en met de hulp van hoge resolutie wiskundige modellen gaat hij met die observaties een vergelijking maken. Een specialiteit van hem is de verdieping in de zogeheten ‘modes in convection’, dit is het spectrum van organisatiegraden die je echt kunt zien in de atmosfeer. Hij geeft een aantal voorbeelden aan de hand van radar- en satellietbeelden, maar ook duikt hij met de groep in een weermodel. Een andere specialiteit van Rob is de studie naar valwinden, hozen en tornado’s. In het verleden heeft hij (o.a. samen met Reinier van de Berg van RTL) een reeks ‘tornado-jachten’ in de VS uitgevoerd. Daar is een schat aan kennis en materiaal uitgekomen, waaraan in deze colleges aandacht wordt besteed.
Het gaat bij HOVO Utrecht over ‘verdieping’ en ‘verbreding’. Rob heeft daarom tot slot nog wat tips om zich verder te verdiepen in het vakgebied. Het eerste is natuurlijk deelnemen aan de cursus! Daarnaast zijn er een aantal goede standaardwerken in de meteorologie, zoals
Synoptische Meteorologie: Methoden Der Wetteranalyse Und -Prognose
Auteur: professor dr. Andreas Bott Taal: Duits
https://www.bol.com/nl/nl/p/synoptische-meteorologie/9200000058739315/
En de favoriet van Rob:
Fundamentals of Weather and Climate – Auteur: Robin Mcilveen – Taal: Engels
https://www.bol.com/nl/nl/p/fundamentals-of-weather-and-climate/1001004007088245/
In dit boek worden alle ruimte- en tijdschalen waarbinnen zich atmosferische fenomenen ontwikkelen heel goed weergegeven. Het werk is op propedeuse niveau geschreven, dus hij denkt dat het goed te volgen voor de meeste HOVO- cursisten.
