Filosoferen over emoties

Zijn emoties per definitie verwarrend en verstorend voor ‘het goede leven’? Of vormen ze juist een broodnodig signaal dat het goed gaat, dan wel beter kan en moet? Of is er een tussenweg in de omgang met emoties: een manier waarbij geen keuze vereist is tussen ‘hoofd’ en ‘hart’, tussen verstand of gevoel, maar waarbij we zoeken naar de beste combinatie van beide?

Afgewezen en aangeprezen

We kennen allemaal gevoelens als vreugde en verdriet; woede en afgunst; liefde en haat; trots en empathie; spijt, schaamte en schuldgevoel. Door de eeuwen heen hebben filosofen deze emoties geanalyseerd, vaak afgewezen en soms juist aan­geprezen. Denk aan Plato en Aristoteles, Epicurus en de stoïcijnen, Spinoza of ‘neo-stoïcijnen’ als Martha Nussbaum en Miriam van Reijen. Zelden komt filosofie zo dicht bij ons leven van alledag, als wanneer filosofen nadenken over wat ons drijft vanuit hoofd, hart én onderbuik.

In acht colleges plaatst Remko van Broekhoven verschillende emoties in filosofisch perspectief. Emoties worden persoonlijk verkend, maar ook bekeken met een maatschappelijke bril. Welke aannames spelen een rol bij welke emoties? Wat maakt ze functioneel en constructief, of disfunctioneel en destructief? En hoe kunnen we er al met al zowel individueel als sociaal mee omgaan?